The News

Nhật Bản cung cấp bản đồ cảnh báo lũ lụt cho Việt Nam và 3 nước khác ở Đông Nam Á

Nhật Bản có kế hoạch bắt đầu cung cấp bản đồ cảnh báo nguy cơ lũ lụt cho Việt Nam, Indonesia, Thái Lan và Campuchia trong tài khóa tới để giúp các nước Đông Nam Á giảm thiểu thiệt hại do lũ lụt. Các bản đồ sẽ sử dụng dữ liệu quan sát vệ tinh để dự đoán lũ lụt do lượng mưa lớn.

Chú thích ảnhNhật Bản có kế hoạch bắt đầu cung cấp bản đồ cảnh báo nguy cơ lũ lụt cho 4 nước Đông Nam Á - Ảnh: japannews.yomiuri.co.jp

Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản đã công bố bản đồ cảnh báo nguy cơ lũ lụt nhiều vùng khác nhau của Nhật Bản, thể hiện tần suất và độ sâu ngập lụt do lũ lụt gây ra. Dựa trên dữ liệu quan sát được thu thập trên mặt đất, trong đó có cả máy đo lượng mưa, các bản đồ cho thấy nguy cơ ngập lụt do lượng mưa lớn có khả năng xảy ra cứ sau 10, 30, 50, 100 và 150 hoặc 200 năm, cùng với thông tin được sử dụng để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sơ tán và lập kế hoạch cộng đồng.

Việt Nam, Indonesia, Thái Lan và Campuchia là 4 quốc gia Đông Nam Á thường xuyên bị ảnh hưởng của lũ lụt. Theo Bộ Đất đai Nhật Bản, sẽ rất hữu ích nếu 4 nước trên có những bản đồ tương tự thể hiện rõ ràng nguy cơ lũ lụt ở các khu vực mục tiêu. Do các quốc gia này không có đủ dữ liệu quan sát trên mặt đất nên phía Nhật Bản quyết định tạo bản đồ các khu vực cụ thể sau khi mô phỏng lũ lụt bằng cách sử dụng dữ liệu quan sát được thu thập bằng hệ thống Bản đồ lượng mưa vệ tinh toàn cầu (GSMaP) do Cơ quan Thám hiểm hàng không vũ trụ Nhật Bản và các cơ quan khác vận hành.

Bộ Đất đai Nhật Bản đã bắt đầu thảo luận với 4 quốc gia trong năm tài chính 2023 để lựa chọn các khu vực mục tiêu. Cơ quan này có kế hoạch cung cấp phiên bản nguyên mẫu của bản đồ cho mỗi quốc gia vào cuối năm tài chính 2025.

Ngoài việc chuẩn bị các hướng dẫn bao gồm quy trình lập bản đồ, Bộ trên cũng sẽ phát triển nguồn nhân lực thông qua các chương trình đào tạo. Các bản đồ dự kiến sẽ được cung cấp cho công chúng ở mỗi quốc gia.

Vì nhiều công ty Nhật Bản hoạt động ở bốn quốc gia trên nên các doanh nghiệp Nhật Bản cũng kỳ vọng rằng bản đồ sẽ giúp họ lập kế hoạch kinh doanh chuẩn bị cho thảm họa và lựa chọn địa điểm văn phòng hoặc nhà máy.

Hiện Nhật Bản cũng đang xem xét việc cung cấp bản đồ tương tự cho các nước khác.

Nguồn: baotainguyenmoitruong.vn

Nhật Bản cung cấp bản đồ cảnh báo lũ lụt cho Việt Nam và 3 nước khác ở Đông Nam Á

 

Nắng mưa đảo lộn: Cảnh báo hiện tượng khí hậu cực đoan ngày càng tồi tệ

(TN&MT)-Thời tiết khắc nghiệt đang tàn phá nhiều nơi trên thế giới. Tại châu Á, nắng nóng tàn khốc đã khiến các trường học ở Philippines phải đóng cửa, khiến nhiều người thiệt mạng ở Thái Lan và lập kỷ lục tại Indonesia, Malaysia, Maldives và Myanmar. Châu Phi cũng ghi nhận nhiệt độ kỷ lục ở nhiều nơi. Trong khi đó, tại châu Mỹ, lũ lụt tàn phá thành phố Houston và nước Mỹ nói chung vừa chứng kiến số lượng lốc xoáy cao thứ hai trong T4.

Nhiệt độ cao và lượng mưa kỷ lục

Theo nhà khí hậu học Maximiliano Herrera, chỉ trong 5 ngày đầu tiên của tháng 5, 70 quốc gia hoặc vùng lãnh thổ đã phá kỷ lục về nhiệt độ. Tại Ấn Độ, 2 thành phố Nandyala và Kadapa ở bang Andhra Pradesh đã ghi nhận mức nhiệt độ cao nhất trong lịch sử là 46,3 độ C.

Cũng liên quan đến nắng nóng, nhà khoa học khí hậu Friederike Otto cho biết trong một tuyên bố gần đây rằng các đợt nắng nóng ở Ấn Độ cho đến nay là loại hiện tượng thời tiết cực đoan nguy hiểm nhất, đây là dạng cực đoan gia tăng mạnh mẽ nhất trong một thế giới đang nóng lên.

Cuối tháng 4, nhiều vùng phía Bắc Thái Lan đạt mức 44 độ C, trong khi thị trấn Chauk ở khu vực nóng nhất Myanmar đạt kỷ lục 48,2 độ C.

13.5

Người lao động té nước lên mặt để làm mát trong đợt nắng nóng ở Mumbai, Ấn Độ vào tháng 4 vừa qua

Tại châu Phi, nhiều quốc gia cũng đang phải đối mặt với nắng nóng thiêu đốt khi nhiệt độ lên tới 47,5 độ C ở Kayes và Mali. Thủ đô của Niger có đêm tháng 5 nóng nhất và thủ đô của Burkina Faso cũng ghi nhận đêm nóng nhất trong tháng. Tại Tchad, nhiệt độ dự kiến sẽ duy trì trên 45,6 độ C trong cả tuần.

Các nhà khoa học cảnh báo, khi thế giới nóng hơn, có thể xảy ra nhiều hiện tượng thời tiết và khí hậu cực đoan hơn, bao gồm nhiệt độ cao và lượng mưa kỷ lục.

Ông Alvaro Silva - nhà khoa học khí hậu của Tổ chức Khí tượng Thế giới cho biết, biến đổi khí hậu cũng đang làm thay đổi các kiểu thời tiết, dẫn đến các hệ thống mưa và nóng bị đình trệ trên các khu vực và dòng phản lực uốn khúc. Cùng với những tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu là hiện tượng El Nino hiện đang suy yếu và xuất hiện ngay sau đó là La Nina kéo dài 3 năm.

Theo ông Francisco Aquino, nhà khí hậu học tại Đại học Liên bang Rio Grande do Sul, đợt nắng nóng kỷ lục ở Brazil đã càn quét các thành phố lớn như Sao Paulo, nhưng cũng đồng thời đẩy mưa bão di chuyển qua miền Nam đất nước, khiến nó trở nên nguy hiểm.

Trong khi đó, thành phố Houston thuộc bang Texas của Mỹ vẫn đang cố gắng khô ráo sau nhiều ngày mưa lớn khiến hơn 600 người cần được giải cứu khỏi lũ lụt, trong đó có 233 người ở Houston. Ngay phía Đông Bắc thành phố này, lượng mưa rơi đạt khoảng 58cm.

Ngoài ra, tháng 4 cũng đã mang đến những trận mưa lớn nhất từng được ghi nhận tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, làm ngập các đường cao tốc hiện đại và Sân bay Quốc tế Dubai.

Năm 2024 có thể sẽ là năm kỷ lục về thảm họa khí hậu

Trong bối cảnh thế giới ngày càng chứng kiến những thay đổi thất thường của thời tiết, những tuần vừa qua dường như đã đưa những thái cực về môi trường đó lên một tầm cao mới. Một số nhà khoa học khí hậu cho biết, họ khó có thể nhớ được thời điểm mà nhiều nơi trên thế giới có thời tiết quá độ cùng một lúc như bây giờ.

Ông Jonathan Overpeck - Trưởng khoa Môi trường của Đại học Michigan (Mỹ) cho biết: “Vì chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu tăng vọt chưa từng có trong 11 tháng qua, nên các hiện tượng khí hậu cực đoan ngày càng tồi tệ vào đầu năm nay không phải là điều đáng ngạc nhiên. Nếu tốc độ nóng lên kỷ lục này tiếp diễn, năm 2024 có thể sẽ là năm kỷ lục về thảm họa khí hậu và sự đau khổ của con người”.

Các nhà khoa học cho biết, nhiệt độ đại dương toàn cầu trong tháng 4 phá kỷ lục trong tháng thứ 13 liên tiếp cũng là một yếu tố tiềm ẩn gây ra hiện tượng thời tiết khắc nghiệt. Theo Cơ quan khí hậu Châu Âu Copernicus, nhiệt độ bề mặt đại dương đạt 21,04 độ C, mức cao nhất được ghi nhận trong bất kỳ tháng 4 nào và chỉ thấp hơn một chút so với kỷ lục chung được thiết lập vào tháng 3.

Tác động lên các hệ thống biển là rất tàn khốc. Một hiện tượng tẩy trắng san hô hàng loạt đã xảy ra vào mùa xuân này, mà các nhà khoa học cho biết vào thời điểm đó có thể là sự kiện tồi tệ nhất được ghi nhận.

13.5.1

Người kéo xe kéo lau mồ hôi trong đợt nắng nóng ở Dhaka, Bangladesh vào tháng 4/2024

Cơ quan khí hậu Châu Âu Copernicus cũng cho biết, tất cả những hiện tượng trên xảy ra khi thế giới vừa kết thúc tháng nóng kỷ lục thứ 11 liên tiếp.

Nhiệt độ trung bình toàn cầu là 15 độ C vào tháng 4 đã đánh bại kỷ lục cũ từ năm 2016 là 0,14 độ C. Tháng trước ấm hơn 1,58 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp cuối thế kỷ 19. Thế giới vào năm 2015 đã áp dụng mục tiêu hạn chế sự nóng lên ở mức 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, nhưng mục tiêu này chủ yếu áp dụng cho mức nóng lên trong 1 thập kỷ trở lên chứ không phải 1 tháng.

Theo ông Silva, có một số yếu tố là nguyên nhân gây ra tình trạng cực đoan gần đây và biến đổi khí hậu là yếu tố quan trọng nhất. Vấn đề là thế giới đã thích nghi và xây dựng các thành phố phù hợp với nhiệt độ và lượng mưa của thế kỷ 20, nhưng biến đổi khí hậu lại mang đến nhiệt độ cao hơn và mưa lớn hơn. Theo giới khoa học, khí hậu toàn cầu có xu hướng nóng lên lâu dài, một phần chủ yếu do con người đốt nhiên liệu hóa thạch.

Ông Zeke Hausfather, trưởng nhóm nghiên cứu khí hậu tại công ty Stripe và là nhà khoa học nghiên cứu tại Berkeley Earth nhấn mạnh, hiện tượng El Nino đang suy yếu dần, nhưng không có gì đáng ngạc nhiên khi thế giới vẫn đang chứng kiến nắng nóng khắc nghiệt chưa từng thấy.

El Nino đạt đỉnh điểm vào đầu năm nay và nhiệt độ bề mặt nước biển ở vùng nhiệt đới phía Đông Thái Bình Dương hiện đang quay trở lại mức trung tính. Khi sự thay đổi nhiệt độ liên quan đến các chu kỳ tự nhiên như El Nino đến rồi đi, năng lượng dư thừa bị giữ lại trong đại dương và khí quyển do nồng độ khí nhà kính ngày càng tăng sẽ tiếp tục đẩy nhiệt độ toàn cầu lên mức cao kỷ lục mới.

Ông Hausfather ước tính 66% khả năng rằng 2024 sẽ là năm nóng kỷ lục và 99% khả năng đây sẽ là năm nóng thứ 2 liên tiếp sau năm 2023. Theo thống kê hiện nay, nhiệt độ sẽ cao hơn 1,5 độ so với thời kỳ tiền công nghiệp.

Các quốc gia đã đồng ý hạn chế mức độ nóng lên toàn cầu và duy trì nhiệt độ trái đất không vượt ngưỡng 1,5 độ so với thời kỳ tiền công nghiệp. Điều này đề cập đến sự nóng lên lâu dài trong nhiều thập kỷ chứ không phải một tháng hay một năm. Các nhà khoa học cũng cảnh báo những tín hiệu tạm thời này là đáng báo động về khả năng đẩy nhanh biến đổi khí hậu.

Chuyên gia Hausfather cho rằng, những gì xảy ra trong vài tháng tới sẽ giúp các nhà khoa học phán đoán nhiệt độ cao bất ngờ vào năm 2023 có phải là hiện tượng tạm thời hay sẽ là tín hiệu mới cho thấy Trái đất tiếp tục nóng lên nhanh hơn dự đoán trước đây.

"Nếu nhiệt độ toàn cầu giảm xuống mức kỷ lục trong 2 tháng tới, đó sẽ là dấu hiệu an ủi rằng khí hậu đang diễn biến dễ dự đoán hơn một chút. Tuy vậy, ngay cả khi điều này xảy ra, thế giới vẫn đang trên đà nóng lên gần 3 độ C, điều này sẽ có thể gây ra hậu quả thảm khốc", ông Hausfather nhấn mạnh.

Mặc dù các chu kỳ khí hậu tự nhiên như El Nino đến rồi đi nhưng hiệu ứng khí nhà kính ngày càng tăng sẽ tiếp tục đẩy nhiệt độ toàn cầu thiết lập mức kỷ lục mới.

Ông Carlo Buontempo, Giám đốc Copernicus

Theo Tổng hợp từ CNN & phys.org

Nắng mưa đảo lộn: Cảnh báo hiện tượng khí hậu cực đoan ngày càng tồi tệ

 

Nước và hòa bình

Nước có thể tạo ra hòa bình hoặc châm ngòi cho những xung đột. Khi nguồn nước khan hiếm hoặc bị ô nhiễm, hoặc khi mọi người không được tiếp cận nguồn nước một cách bình đẳng, căng thẳng có thể gia tăng.

Tiếp cận nguồn nước uống an toàn là quyền của con người. Cần phải hành động cùng nhau để bảo vệ và bảo tồn nguồn tài nguyên quý giá nhất của chúng ta. Hợp tác về nước mở đường cho sự hợp tác để giải quyết những thách thức chung. Chúng ta phải sử dụng nước như một chất xúc tác để tạo ra một thế giới hòa bình và thịnh vượng hơn cho tất cả mọi người.

Tài nguyên nước đang chịu áp lực ngày càng lớn do sự phát triển kinh tế, xã hội, gia tăng dân số, biến đổi khí hậu,…. Ở nhiều quốc gia, việc tiếp cận nguồn nước uống an toàn của người dân chưa được đồng đều và công bằng. Giữa các quốc gia, việc thiếu hợp tác xuyên biên giới về tài nguyên nước đối với những nguồn nước chung đã gây ra những rủi ro đối với chất lượng và số lượng nguồn cung cấp nước, và điều này sẽ đe dọa tới sự ổn định của xã hội cũng như quốc tế.

Bên cạnh đó, việc chính phủ không có khả năng cung cấp các dịch vụ về nước cơ bản cũng có thể dẫn đến việc mất tính hợp pháp của các thể chế Nhà nước và gây ra tình trạng bất ổn xã hội, đặc biệt là trong bối cảnh mất an ninh lương thực, tỷ lệ thất nghiệp cao và di cư trong nước như hiện nay.

9.5

Thiếu nước là nguyên nhân châm ngòi cho những cuộc xung đột

Nước có thể là nguyên nhân châm ngòi cho những xung đột khi lợi ích của những người sử dụng nước khác nhau. Xung đột về nước sẽ không thể hòa giải khi số lượng hoặc chất lượng nước suy giảm, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái.

Nước có thể là vũ khí trong xung đột vũ trang, được coi như một phương tiện để giành hoặc duy trì quyền kiểm soát lãnh thổ, dân cư hoặc như một phương tiện để gây áp lực cho các nhóm đối thủ.

Nước có thể là nạn nhân của xung đột. Các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự, bao gồm cả hệ thống nước, gây ra những rủi ro nghiêm trọng về sức khỏe và vi phạm luật nhân đạo quốc tế.

Hợp tác về nước tạo ra những hiệu ứng tích cực thúc đẩy hội nhập và hòa bình khu vực, thế giới

Nước có thể là một công cụ mang lại hòa bình. Theo thời gian, đã có nhiều hợp tác hơn là xung đột về nguồn nước, nhưng còn nhiều việc cần phải làm. Hợp tác hòa bình về nước – trong và giữa các quốc gia – có thể mở đường cho hợp tác hòa bình trong mọi lĩnh vực.

Nước có thể là chất xúc tác cho sự ổn định và phát triển bền vững. Chúng ta phải hành động dựa trên nhận thức rằng tiếp cận nước uống an toàn là quyền của con người, vốn có trong mọi khía cạnh của cuộc sống.

Ở cấp địa phương và quốc gia, những người sử dụng nước khác nhau - đặc biệt là các cơ sở cấp nước và vệ sinh, năng lượng, thực phẩm và công nghiệp phải hợp tác thông qua phương pháp quản lý tổng hợp tài nguyên nước và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn đáp ứng các quyền cơ bản của người dân.

Ở cấp lưu vực, các quốc gia nên xây dựng các thỏa thuận và thiết lập các thể chế để quản lý một cách hòa bình các nguồn tài nguyên nước xuyên biên giới quốc tế.

Các chính phủ cần có sự hợp tác đối với các vùng nước xuyên biên giới ở cấp độ song phương,  khu vực hoặc toàn cầu, chẳng hạn như thông qua việc ký kết và thực hiện Công ước của Liên hợp quốc về Luật sử dụng các nguồn nước liên quốc gia cho các mục đích phi giao thông thủy

Hợp tác về nước tạo ra những hiệu ứng tích cực. Hợp tác về nước xuyên biên giới và các lĩnh vực sẽ đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững, tăng cường an ninh lương thực, duy trì sinh kế và hệ sinh thái lành mạnh, giúp xây dựng khả năng phục hồi trước biến đổi khí hậu, góp phần giảm thiểu rủi ro thiên tai, cung cấp năng lượng tái tạo, hỗ trợ các thành phố và ngành công nghiệp, và thúc đẩy hội nhập và hòa bình khu vực, thế giới.

Tác giả bài viết: DWRM (Tổng hợp)

Nguồn tin: unwater.org

Nước và hòa bình

 

Cơ hội giúp thế giới giải “cơn khát” nước sạch

Nước bao phủ hơn 2/3 bề mặt của Trái đất, nhưng chỉ một phần rất nhỏ nước ngọt có sẵn để sử dụng. Đến năm 2030, nhu cầu nước ngọt trên toàn cầu được dự báo sẽ vượt nguồn cung tới 40%. Điều này làm dấy lên mối lo ngại về một cuộc khủng hoảng thiếu nước sạch trên toàn cầu.

Trong một bài viết được đăng tải trên Tạp chí The Business Times, ông Justin Winter – người đồng quản lý danh mục đầu tư thuộc Quỹ BNP Paribas Aqua cho rằng, sự mất cân bằng giữa cung và cầu nguồn nước là do nhiều yếu tố tác động, trong đó có biến đổi khí hậu, đô thị hóa, cơ sở hạ tầng cũ kỹ và ô nhiễm. Đồng thời, công nghệ đổi mới sáng tạo cũng góp phần vào thách thức này.

concern-rs75206-kenya-water-truck.jpgNgười dân chờ lấy nước uống từ một xe bồn chở nước di động

Chất bán dẫn đóng vai trò rất quan trọng đối với nền kinh tế hiện đại, nhưng thực tế ít được biết đến là hoạt động sản xuất chất bán dẫn sử dụng rất nhiều nước. Ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu tiêu thụ khoảng 1,2 triệu mega lít nước mỗi năm. Mỗi công đoạn – từ sản xuất chip đến đánh bóng, làm sạch và làm mát – đều cần đến nước. Đặc biệt, nước siêu tinh khiết rất quan trọng để duy trì độ sạch của chip.

Nông nghiệp cũng là lĩnh vực có cường độ sử dụng nước cao, chiếm 70% lượng nước ngọt được sử dụng trên toàn cầu. Đối với lĩnh vực này, các phương pháp tiếp cận đổi mới sáng tạo như tưới tiêu thông minh được tích hợp công nghệ nhằm tối ưu hóa việc sử dụng nước và năng suất cây trồng. Các ứng dụng này cũng được mở rộng ra ngoài lĩnh vực nông nghiệp đến những lĩnh vực khác, như không gian xanh đô thị.

Cơ hội trong toàn bộ chuỗi giá trị nước

Ông Justin Winter nhận định: “Là những nhà đầu tư tích cực, chúng tôi xác định cơ hội trong toàn bộ chuỗi giá trị nước, bao gồm cơ sở hạ tầng, phương pháp xử lý, tính hiệu quả và các tiện ích về nước”.

Đầu tiên, cơ sở hạ tầng nước rất quan trọng, gồm nhiều dự án và hợp phần. Từ các đường ống, máy bơm và van chuyên dụng hỗ trợ truyền nước đến việc thiết kế và thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng, như nỗ lực truyền tải nước liên vùng và quy hoạch phòng chống lũ lụt, lĩnh vực này mang đến nhiều cơ hội đầu tư đa dạng.

Tiếp đến là phương pháp xử lý nước, tính hiệu quả và công tác kiểm tra. Các nhà đầu tư có thể khám phá những dịch vụ và sản phẩm cho phép xử lý nước bằng hóa chất hoặc không dùng hóa chất, giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng nước và các sản phẩm hỗ trợ kiểm tra chất lượng nước.

Cuối cùng, tiện ích về nước là một phân khúc quan trọng để đầu tư. Các công ty cấp nước cung cấp các dịch vụ thiết yếu như nước sạch, quản lý nước thải và dịch vụ thoát nước. Những công ty này được quản lý chặt chẽ, mang lại thu nhập tương đối cao ngay cả trong giai đoạn suy thoái kinh tế, miễn là họ đáp ứng được các mục tiêu hoạt động.

Đo lường tác động môi trường

Bên cạnh cơ hội trong toàn bộ chuỗi giá trị nước, đo lường tác động môi trường cũng là một chủ đề hấp dẫn đối với những chủ sở hữu tài sản muốn đo lường tác động môi trường của các khoản đầu tư, và sự phù hợp với Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) cụ thể của Liên hợp quốc tập trung vào nước sạch và vệ sinh.

Ví dụ điển hình là George Fischer – công ty ở Thụy Sĩ đã tìm cách đảm bảo cung cấp nước uống không bị rò rỉ và cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng. Một trong những dự án mới nhất của George Fischer ở thành phố Sao Paulo, Brazil đã giúp thành phố này tiết kiệm 75 tỷ lít nước hàng năm, bằng cách thay thế 760km mạng lưới đường ống.

Với sự đầu tư vào tài nguyên nước, có rất nhiều công ty để lựa chọn, mang đến sự kết hợp giữa các cơ hội bảo đảm và định hướng tăng trưởng. Một mặt, các công ty cấp nước chuyên cung cấp nước đô thị, ít biến động hơn và có tiềm năng thu được cổ tức cao hơn. Mặt khác, các doanh nghiệp trong lĩnh vực xử lý nước, các giải pháp hiệu quả và cơ sở hạ tầng thường thuộc những ngành công nghiệp có tính chu kỳ.

Bằng cách lựa chọn cẩn thận trong số các công ty niêm yết liên quan về nước, các nhà đầu tư có thể hưởng lợi từ danh mục đầu tư cân bằng giữa các doanh nghiệp có khả năng phục hồi kinh tế và các doanh nghiệp có định hướng tăng trưởng hơn.

Trong khi đó, ông Justin Winter kết luận, những thách thức do biến đổi khí hậu, cơ sở hạ tầng cũ kỹ và các vấn đề ô nhiễm, cũng như nhu cầu gia tăng từ dân số ngày càng phát triển và các ngành công nghiệp sử dụng nhiều nước mới nổi, sẽ tạo động lực tăng trưởng dài hạn cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Nguồn: baotainguyenmoitruong.vn

Cơ hội giúp thế giới giải “cơn khát” nước sạch

 

Khủng hoảng nước

Nhiều thành phố lớn trên thế giới đối mặt với cuộc khủng hoảng nước nghiêm trọng trong những năm gần đâyChạy dọc theo các con đường đầy bụi ở vùng nông thôn Mount Airy của Jamaica, rất dễ nhìn thấy hàng chục chiếc thùng nước màu đen cao 2 m được nối với ống nước thông lên mái nhà của các căn nhà lân cận. Những thùng nước này được dùng để đựng nước mưa và thông qua một hệ thống tưới tiêu nhỏ giọt, đưa nước đến các cánh đồng trồng cà chua, tiêu và khoai lang gần đó. Ở một khu vực mà hạn hán ngày càng trở nên thường xuyên, do tác động của biến đổi khí hậu, những thùng nước này đã trở thành phao cứu sinh của các hộ nông dân tại đây. “Lượng mưa ngày càng ít đi và khó đoán trước. Có được hệ thống thu gom nước mưa như vậy thật là tốt”, Althea Spencer, một nông dân ở khu vực này, cho biết.

Hệ thống thu thập nước mưa ở Mount Airy nằm trong chương trình hỗ trợ của Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc (UNEP) nhằm quản lý nước bền vững hơn và tìm ra những nguồn nước mới, bằng việc áp dụng đa dạng các phương pháp từ lọc nước thải cho đến “gieo mây”. Những nỗ lực này ngày càng phổ biến trên toàn cầu trong bối cảnh Liên Hiệp Quốc khuyến cáo thế giới đang tiến gần đến cuộc khủng hoảng nước, với dự đoán sẽ thiếu hụt 40% nguồn nước ngọt vào năm 2030.
Đó là lý do năm nay an ninh nguồn nước là một chủ đề quan trọng trên bàn nghị luận của kỳ họp thứ 6 Hội đồng Môi trường Liên Hiệp Quốc (UNEA) diễn ra từ cuối tháng 2 đến đầu tháng 3/2024. “Khan hiếm nước đã trở thành một vấn đề nhức nhối đối với ngày càng nhiều quốc gia”, Leticia Carvalho thuộc UNEP nhận xét.
2/3 dân số thế giới căng thẳng nguồn nước
Hiện tại, 2,4 tỉ người đang sống trong các quốc gia căng thẳng nguồn nước, được định nghĩa là các quốc gia sử dụng ít nhất 25% các nguồn tài nguyên nước ngọt tái tạo để đáp ứng nhu cầu về nước. Những khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất là Nam và Trung Á, Bắc Phi. Tại Tây và Trung Phi, hồ nước ngọt Chad đã thu hẹp tới 90% trong 60 năm qua, gây ra những thách thức về an ninh và kinh tế cho các quốc gia xung quanh như Cameroon, Chad, Trung Phi, Libya, Niger và Nigeria.
Tại Tây Ban Nha, một số nơi đã không có mưa trong 3 năm, hạn hán dự báo sẽ trở nên căng thẳng hơn và thường xuyên hơn khi trái đất ngày càng nóng hơn. Các thành phố trên thế giới từ Cape Town ở Nam Phi cho đến Chennai ở Ấn Độ đều đối mặt với cuộc khủng hoảng nước nghiêm trọng trong những năm gần đây. Thậm chí các nước phát triển như Mỹ cũng chứng kiến mực nước giảm xuống mức thấp kỷ lục.

12.4.2

Cùng với biến đổi khí hậu, cuộc khủng hoảng nước càng trầm trọng bởi tốc độ đô thị hóa không kiểm soát, tăng trưởng dân số nhanh, ô nhiễm và mở rộng đất đai. Tình trạng thiếu hụt nguồn nước đã và đang ảnh hưởng đến mọi thứ từ an ninh lương thực đến đa dạng sinh học và trong những năm tới sẽ còn trở nên thường xuyên hơn. Dự báo vào năm tới, 1,8 tỉ người sẽ đối mặt với cái mà Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO) gọi là “khan hiếm nước tuyệt đối” (được định nghĩa là nguồn nước tái tạo dưới 500 m3/năm/người) và 2/3 dân số thế giới sẽ rơi vào tình trạng căng thẳng nguồn nước.

Xưa nay, hầu hết nước ngọt để uống và vệ sinh đều đến từ các tầng ngậm nước. Nhưng nhiều tầng ngậm nước đã cạn kiệt do khai thác quá mức, mùa khô và hạn hán kéo dài. Đây là rủi ro gia tăng cho các đảo quốc nhỏ, nơi nước ngọt ngày càng bị đe dọa bởi tình trạng nhiễm mặn khi mực nước biển dâng cao và các vùng đất bị thoái hóa chìm xuống.

Stefan Uhlenbrook, Giám đốc Thủy văn, Nước và Băng quyển tại Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), nhận định nhu cầu nước “đang vượt hơn lượng nước ngọt có sẵn và biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm vấn đề này”. Ông nhấn mạnh, biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm câu chuyện khan hiếm nước và những nguy hiểm liên quan đến nước từ lũ lụt cho đến hạn hán.

Mina Guli, CEO của Thirst, tổ chức phi lợi nhuận về các vấn đề nước, nhắc đến một nguy cơ lớn khác. “Đây không chỉ là thách thức môi trường mà còn là một rủi ro kinh tế và thương mại. Đó là rủi ro chuỗi cung ứng. Các doanh nghiệp và nhà đầu tư đã không đánh giá được tầm quan trọng và quy mô của thách thức về nước mà chúng ta đang đối mặt”, Guli nói.

Lấy ví dụ về Bỉ, một trong những quốc gia tại châu Âu chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tình trạng căng thẳng nước, theo Viện Tài nguyên Thế giới, dù nước này vẫn có mưa khá thường xuyên. Hiện tại, nguồn nước ngọt của Bỉ đang không đáp ứng được nhu cầu sử dụng của người dân cũng như của các ngành nông nghiệp và công nghiệp.

Nông nghiệp và sản xuất lương thực đang là ngành sử dụng nhiều nước nhất, chiếm tới 70% lượng nước ngọt trong khi công nghiệp chiếm 20% và chỉ 10% cho nhu cầu nội địa, theo Uhlenbrook thuộc WMO. Guli của Thirst cũng đưa ra dẫn chứng về mức tiêu thụ nước khổng lồ của ngành nông nghiệp: để làm ra một bộ trang phục, cần lượng nước còn hơn cả một người uống trong 40 năm. Với sự khan hiếm nước đang diễn ra và sẽ còn trầm trọng hơn trong tương lai, các ngành công nghiệp và nông nghiệp sẽ ngày càng cảm thấy gian nan, Guli dự báo. Tại Pháp, thậm chí một số nhà máy điện hạt nhân đã phải tạm thời đóng cửa để giảm sản lượng điện do thiếu nước làm mát.Đối phó với khủng hoảng nước

Đối phó với khủng hoảng nước

Để giải quyết tình trạng khan hiếm nước toàn cầu, Carvalho của UNEP cho rằng các nhà làm chính sách ở những quốc gia khan hiếm nước cần phải suy nghĩ lại một cách triệt để các chính sách quy hoạch nước bằng cách tăng cường những phương pháp khai thác nguồn nước “không chính thống”. “Sử dụng hệ thống nước hiện có của chúng ta một cách hiệu quả hơn trong khi khai thác các nguồn nước không chính thống có tiềm năng to lớn giúp cải thiện cuộc sống và kế sinh nhai của người dân”, bà nói.

Chẳng hạn, tại một số khu vực nông thôn ở Chile và Peru, người dân ở đây đang thu thập nước lơ lửng trong không khí. Một số hệ thống như vậy sử dụng một loại lưới mịn để giữ lại những giọt sương mù nhỏ li ti và hút chúng vào một bể chứa.

Nhiều nơi cũng đang xem nước thải như một lời giải cho vấn đề căng thẳng nguồn nước. Báo cáo UNEP năm 2023 chỉ ra nước thải có thể cung cấp gấp hơn 10 lần lượng nước được cấp bởi các nhà máy khử muối hiện có trên thế giới. Tuy nhiên, một thực tế là chỉ 58% nước thải hộ gia đình được xử lý một cách an toàn. Nước thải thường không được tái sử dụng do lo ngại vấn đề lây nhiễm, vi nhựa và các thuốc kháng khuẩn. Nhưng nhiều chuyên gia cho rằng với các chính sách và công nghệ phù hợp, chúng ta hoàn toàn có thể cho nước thải “một cuộc đời khác”.

12.4.3

Những năm gần đây, các quốc gia đã bắt đầu ưa chuộng phương pháp khử muối, một quy trình tách muối khỏi nước muối và lọc thành nước uống. Theo một báo cáo của Liên Hiệp Quốc vào năm 2018, có 15.906 nhà máy khử muối đang hoạt động tạo ra khoảng 95 triệu m3 nước được khử muối mỗi ngày để phục vụ nhu cầu sử dụng của con người, trong đó 48% được sản xuất tại Tây Á và Bắc Phi. Sự phụ thuộc của thế giới vào công nghệ khử muối được dự báo sẽ tăng trưởng nhanh trong những năm tới.
Nhiều quốc gia như Bahamas, Maldives và Malta đều sử dụng phương pháp khử muối để đáp ứng 100% nhu cầu nước của họ và khoảng phân nửa nước uống của Ả Rập Saudi đến từ các nhà máy khử muối. Tuy nhiên, khử muối đòi hỏi phải đầu tư rất lớn vào hệ thống đường ống và máy bơm, trong khi nhiên liệu hóa thạch thường được sử dụng trong các quy trình khử muối lại tiêu tốn nhiều năng lượng trong khi góp phần gây ra tình trạng nóng lên toàn cầu. Việc khử nước muối độc hại cũng gây ô nhiễm hệ sinh thái biển.
Trong công cuộc tìm kiếm nguồn nước mới, các quốc gia cũng đang tìm cách khai thác bầu khí quyển, ước tính chứa 13.000 km3 hơi nước. Ngày càng nhiều quốc gia đang thử nghiệm giải pháp “gieo mây”, một kỹ thuật “gieo” bạc iodide vào các đám mây để tạo mưa hoặc tuyết. Các quốc gia từ Úc đến Nam Phi đều đã đầu tư vào công nghệ này. Trung Quốc cũng đang đưa ra một trong những chương trình “gieo mây” tham vọng nhất thế giới.
Song song với việc tìm kiếm các nguồn nước ngọt mới, các chuyên gia khuyến nghị vấn đề quản lý nguồn nước hiệu quả hơn cần được đặt lên hàng đầu. Bởi lẽ, như Guli nhận xét: “Một lượng lớn nước đang bị lãng phí. Nước không đến từ vòi mà đến từ một hệ sinh thái hiệu quả”.
Ở khía cạnh này, cơ hội lớn nhất nằm ở việc làm giảm thất thoát nước trong ngành nông nghiệp, chẳng hạn bằng cách đầu tư vào hệ thống tưới tiêu nhỏ giọt. Các thành phố, vốn là nơi sinh sống của hơn 50% dân số thế giới, cũng phải ráo riết ngăn chặn tình trạng thất thoát nước như đường ống bị rò rỉ. Tại Mỹ, chẳng hạn, hơn 3.700 tỉ lít nước bị thất thoát hằng năm do hệ thống ống nước ở các hộ gia đình bị lỗi.
Cate Lamb, chuyên gia kinh tế học và rủi ro, an ninh nguồn nước, nhận định: “Nhìn chung, các công nghệ và giải pháp đã có rồi. Điều cần làm là phải triệt để chuyển đổi phương thức thực hành nông nghiệp của chúng ta. Chúng ta ần theo dõi, giám sát một cách nhất quán ở mọi cấp độ của nền kinh tế, từ cấp quốc gia, địa phương, doanh nghiệp, tổ chức tài chính để đảm bảo không sử dụng nước nhiều hơn mức chúng ta có thể duy trì”.
Lamb cũng cho biết một tín hiệu tích cực là các tổ chức, doanh nghiệp cũng đã bắt tay hành động. Một ví dụ là gần đây ngân hàng Tây Ban Nha BBVA đã cấp một khoản vay cho công ty điện lực Iberdrola với mức lãi suất sẽ được “neo” theo các chỉ số nước cụ thể.    
Đồng quan điểm, Carvalho thuộc UNEP cho rằng: “Các quốc gia cần phải sáng tạo hơn trong cách họ quản lý, bảo tồn và đảm bảo các nguồn nước trong những năm sắp tới. Sử dụng nước khôn ngoan và hài hòa với thiên nhiên là điều rất cần thiết để đẩy nhanh tiến độ triển khai các mục tiêu phát triển bền vững”

Nguồn: nhipcaudautu.vn

Khủng hoảng nước

 
Trang 12345678

Trang 5 trong tổng số 8 trang

Video sự kiện

You need Flash player 6+ and JavaScript enabled to view this video.

Playlist: 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23

1.2024

2.2024

 

  • Tin mới nhất
  • Tin xem nhiều nhất

Liên kết web

Bộ Tài nguyên và Môi trường Cục quản lý tài nguyên nước Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia Tổng cục địa chất và khoáng sản Dự án BRG Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Bắc Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Trung Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Nam Ủy ban sông Mê Kông Hội địa chất thủy văn Việt Nam

Thống kê truy cập

mod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_counter
mod_vvisit_counterHôm nay2533
mod_vvisit_counterTrong tuần13015
mod_vvisit_counterTrong tháng67938
mod_vvisit_counterTất cả7134677

We have: 75 guests online